تفاوت ژنراتور دیزل و گاز

وقتی صحبت از  موتور ژنراتور میشود،  عمدتا دو نوع اصلی مورد توجه است: موتور ژنراتورهای دیزلی و ژنراتورهای گاز سوز. این دو نوع محصول هرکدام ویژگیهای خود را دارند که بعضا به نوع کاربری مربوط میشود.. در این مقاله قصد داریم به طور خاص به مزایای ژنراتور گاز سوز نسبت به موتور ژتراتورهای دیزلی  بپردازیم. بنابراین، بدون بحث بیشتر، در اینجا 7 مزیت انتخاب ژنراتور گاز طبیعی آورده شده است.

1. گاز طبیعی ، سوختی در دسترس

یکی دیگر از جنبه های ویژه  ژنراتورهای گاز طبیعی این است که انها همیشه به سوخت متصل هستند. علاوه بر این، گاز طبیعی از طریق لوله ها در اکثر خانه ها و اماکن تجاری در دسترس است. بنابراین، تا زمانی که صورتحساب های  گاز را پرداخت می کنید، ژنراتور گازسوز نیاز به تامین سوخت ندارد.

در مقایسه این مزیت برای  دیزل ژنراتورها صادق نیست. برای کارکرد یک دیزل ژنراتور، باید سوخت آن تامین گردد که بعضا تامین سوخت دیزل در حال حاضر با مشکلات عدیده ای روبروست مانند پیدا کردن عامل فروش مطمئن و همچنین هزینه زیاد آن. اگر سوخت شما تمام شود، یا اگر تامین سوخت به موقع انجام نشود، ژنراتور شما بلا استفاده خواهد بود.

در واقع ، ژنراتورهای گاز طبیعی قابل اعتماد تر هستند. انها بیشتر با زیرساخت های مناطق شهری همخوانی دارند.

2. آلودگی صوتی زیاد دیزل دیزل ژنراتور

ایجاد سر و صدا در زمان کارکرد دیزل ژنراتور یکی از چالشهایی است که تولید کنندگان این محصولات با آن مواجه هستند. ساخت محفظه های سایلنت که مدعی آن هستند یکی از دلایلیست که بتوان تا حد امکان صدای آزاردهند این دستگاهها را کاهش داد. ولی موضوع این است که ذات موتورهای دیزلی به دلایل نوع احتراق آن از نوع موتورهای جرقه ای بیشتر است همچنان که در خودروهای بنرینی صدای حاصل از موتور به مراتب از صدای موتورهای دیزلی کمتر است.

بدین ترتیب بطور ذاتی، تولید صدا در دیزل ژنراتورها بیشتر از ژنراتورهای گازسوز بوده که البته در محیطهای شهری این موضوع چالش بزرگی سر راه دیزل ژنراتورهاست. واقعیت این است که در مکانهای شهری که امروزه آلودگی صوتی یکی از معیارهای مهم در آسایش روحی و روانی شهروندان محسوب میگردد، استفاده از موتور ژنراتور گازسوز راهکاریست که کاملا با نیازهای شهرنشینی امروز مطابقت دارد.

3. عدم نیاز به ذخیره سازی سوخت در موتور ژنراتور گازسوز

همانطور که اشاره شد، گاز طبیعی از طریق لوله های نصب شده جریان پیدا میکند. این یک مزیت بزرگ است، زیرا نیازی به ذخیره سوخت نیست. البته در مناطقی که گاز طبیعی در دسترس نباشد، میتوان از سوخت گاز LPG ذخیره شده در مخزن استفاده کرد.

از سوی دیگر دیزل به راحتی از طریق لوله ها در دسترس نیست. بنابراین، برای اطمینان از اینکه در صورت نیاز در دسترس باشد، لازم است این سوخت را در محل ذخیره کنید.

4.مشکلات ذخیره سازی سوخت دیزل

سوخت دیزل وقتی در مخزن ذخیره میگردد پس از گذر زمان کثیف و  ته نشین شده و موجب تشکیل لجن میگردد. بنابراین نیاز است تا هر از مدتی معمولا هر سه ماه یا شش ماه، مخزن تخلیه شده، شستسو داده شده و مجددا با سوخت جدید جایگزین شود. در واقع، عمر مفید سوخت دیزل تنها حدود 12 ماه است. هنگامی که به این نقطه می رسد، دیگر قابل استفاده نیست.  این موضوع زمانی اتفاق می افتد که به هر دلیل از دیزل ژنراتور استفاده نشده و سوخت در مخزن باقی بماند. برای مکانهایی که از این دستگاه بصورت اضطراری استفاده میگردد بسیار رایج است چون مثلا در زمستان احتمال قطعی برق کمتر است و معمولا دستگاه برای مدت چند ماه بلا استفاده است و این مشکل ایجاد میگردد.

این معضل بطور کلی برای موتور ژنراتور گاز سوز وجود ندارد چون نیازی به ذخیره سازی سوخت نیست و اصولا به مخزنی نیاز نیست تا سوخت ذخیره گردد.

5. آلودگی محیطی کمتر ژنراتور گازسوز نسبت به سوخت دیزل

بطور کلی گازهای حاصل از سوخت دیزل در موتور ژنراتورهای دیزلی به مراتب از ژنراتورهای گازسوز بیشتر است و در کشورهای توسعه یافته محدودیتهای زیادی بر روی آلایندگی این دستگاهها وجود دارد بطوری که تولید کنندگان مجبور به استفاده از کاتالیستهای خاص برای کاهش گازها و ذرات مضر در مسیر خروجی دود این محصولات هستند. در کشور ایران به دلیل عدم وجود این استانداردها و یا سهل انگاری در کنترل موتور ژنراتورهای دیزلی، فروشندگان جهت ارائه محصول با قیمت ارزانتر این موارد را مطرح نکرده و مصرف کنندگان هم الزامات رعایت آلودگی را ندارند.

ولی در هرحال، وقتی دیزل ژنراتور مشغول کار است، حداقل در اطراف محل خود تولید دود زیاد و بوی نامطبوع نموده که موجب آزار افراد در محیط کارکرد آن میگردد. در مکانهای صنعتی ممکن است از این معضل چشمپوشی کرد ولی در اماکن شهری تولید دود و بوی حاصل از موتور دیزلی برای ساکنین بسیار آزاردهنده است. تصور کنید که در نزدیکی یک خودور دیزلی مانند یک خاور مجبور به زندگی و یا کار باشید. چند ساعت و یا حتی دقیقه برای شما قابل تحمل خواهد بود؟ یک دیزل ژنراتور هم همانند یک خودرو و گاها بیش از آن موجب تولید دود آزار دهنده میگردد.

در مقابل موتور ژنراتور گازسوز نه تنها سوخت پاکتریست بلکه دارای بوی آزاردهنده نبوده و افراد در نزدیکی آن آسایش داشته، اگرچه برای دودهای حاصل از احتراق برای کاهش آلودگی هوا همچنان نیاز به کنترل بوده، ولی حداقل موجبآزار افراد در نزدیکی آن نمیشود.

 6.تمیزی محیطی

اگر سوخت دیزل به هر دلیل نشت کند،  ازبحث هدر رفت سرمایه و پول صرف شده هم که بگذریم، موجب کثیفی دستگاه و اطراف آن میشود. ذهنیتی که در اذهان معمولا از دیزل ژنراتور وجود دارد، یک دستگاه ضمخت است که همیشه آلوده به چربی و کثیفیست و تصور یک دستگاه تمیز و بدون چربی و نشتی گازوئیلی برای عموم مردم به ندرت وجود دارد.

با استفاده از یک ژنراتور گاز طبیعی، هرگز نگران نشت سوخت نخواهید بود. تمام گاز از طریق یک لوله بسته عبور می کند و هیچ راهی برای ریختن ندارد. از سوی دیگر بدلیل چگالی پایین این سوخت، همیشه به سمت بالا رفته و کثیفی به بار نمی آورد. قطعا تمیز نگه داشتن یک موتور دیزلی و محیط آن به مراتب از یک موتور گازسوز بیشتر بوده و نیاز به تمیزکاری و زحمت بیشتری دارد.

7. ژنراتورهای گاز طبیعی را می توان در همه جا نصب کرد

یکی از بزرگترین محدودیت های دیزل ژنراتورها این است که باید مخزن سوخت در نزدیکی خود دستگاه قرار داشته باشد. از انجا که این سوخت باید در مخزن ریخته شود، شانس باللایی برای استقرار مخزن در بعضی نقاط مثلا ب پشت بام ها یا فضاهای تنگ یا مانند ان وجود ندارد. البته معمولا مخزن سوخت کوچکی در زیر دستگاه قرارداده میشود و عمدتا نیاز به ذخیره سازی سوخت در یک مخزن خارجی وجود دارد، زیرا تامین مستمر آن کار پر زحمتیست و مصرف کنندگان ترجیح میدهند که مثلا مصرف سالانه خود را تامین کنند.

از سوی دیگر، ژنراتورهای گاز طبیعی را می توان تقریبا در هر جایی نصب کرد. از انجا که سوخت تنها از طریق یک لوله گاز انتقال میابد، میتوان در هر مکان مناسب که مد نطر است دستگاه را استقرار داد و نگرانی بابت نصب مخزن وجود ندارد.

ژنراتورهای گاز طبیعی این اجازه را می دهد تا انعطاف پذیری فوق العاده ای از نظر نحوه استفاده از فضای مورد نظر در دسترس باشد.

8. کاربری دائمی با گاز امکان پذیر است.

اگر شرایط به نحوی باشد که بخواهید بطور دائم و یا ساعات زیادی از شبانه روز از موتور ژنراتور خود استفاده کنید، تامین سوخت دیزل بطور دائمی کار بسیار سختی خواهد بود چون این کار باید بطور مکرر انجام گیرد. در حال حاضر در سامانه های تولید همزمان برق و حرارت CHP که بعلاوه تولید توان بطور همزمان ازحرارت تولید شده در موتور استفاده میشود و یا در نیروگاههای تولید برق که بر مبنای موتور احتراق داخلی کار میکنند و باید دستگاهها بطور دائم روشن بوده و تولید برق کنند از موتورهای گازسوز استفاه میشود زیرا تامین سوخت توسط لوله گاز بطور پیوسته در دسترس است و میتوان گفت که چنین نیروگاههایی اگر با موتور دیزل بخواهند بکار گرفته شوند معضل بزرگی به نام تامین و دخیره سوخت دارند.

نتیجه گیری

ژنراتورهای دیزلی قدمتی چتدین دهه ای در دنیا و همچنین در بازار تامین برق اضطرای در کشور دارند و شاید یکی از قدیمی ترین محصولاتیست که در بازار صنعت و حتی دیگر بازارها نهادینه شده بطوری که اکثر افراد جامعه وقتی به مشکل تامین برق و رفع آن می اندیشند، تنها گزینه ای که پیش از همه به ذهنشان میرسد دیزل ژنراتور است. حتی گاها پیش میاید که موتور ژنراتور گازسوز را با نام ” دیزل ژنراتور گازی” میشناسد و کلا کلمه دیزل به کلمه ژنراتور نزدیکی دیرینه دارند.

با توجه به نیازمندیهای امروزی و ارتقا یافتن نیازمندیهای شهرنشینی، موتور ژنراتورهای گازسوز نقش پر رنگتری را در تامین این نیازها پیدا میکنند. البته باید به این نکته توجه نمود که در اکثر کشورهای توسعه یافته، توسعه دهندگان و تولیدکنندگان محصولات موتور ژنراتور توجه خود را معطوف به توسعه و تولید دیزل ژنراتور نموده اند که به دلیل در دسترس بودن سوخت آن بطور کلیست. کشورهای اندکی مانند ایران از مزیت گاز طبیعی و همچنین در دسترس برخوردارند و البته این کشورها محصولات گازسوز جدیدی را توسعه داده و درحال تولید آن هستند. گواه آن اینکه تقریبا تمامی محصولات تولید همزمان برق و حرارت یا CHP(Combined Heat & Power) که قوای محرکه آنها موتور احتراق داخلیست از موتور گازسوز در این راستا استفاده نموده اند زیرا این محصولات دائم کاربوده و نیازی به تامین سوخت در محل و ذخیره سازی دائمی آن در محل ندارند.

.